ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ*
Η Υποτροπιάζουσα-Διαλείπουσα Πολλαπλή Σκλήρυνση (RRMS) εκδηλώνεται με διάφορα κινητικά συμπτώματα, συμπεριλαμβανομένων των βλαβών της φλοιονωτιαίας οδού, στο νωταίο μυελό. Η ακεραιότητα της φλοιονωτιαίας οδού μπορεί να αξιολογηθεί χρησιμοποιώντας τη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (TMS). Διάφοροι παράγοντες, όπως η άσκηση και ο συντονισμός μεταξύ των άκρων του σώματος, μπορούν να επηρεάσουν την πλαστικότητα στη φλοιοσπονδυλική οδό. Μελέτες που έγιναν σε υγιείς και επιζώντες από εγκεφαλικό επεισόδιο έδειξαν ότι η μεγαλύτερη βελτίωση στην πλαστικότητα του φλοιού σημειώθηκε κατά τη διάρκεια συμμετρικών αμφίπλευρων ασκήσεων των άνω άκρων. Η αλλοιωμένη πλαστικότητα του φλοιού λόγω αμφίπλευρων βλαβών στο κεντρικό νευρικό σύστημα είναι συχνή στη Πολλαπλή Σκλήρυνση, ωστόσο η επίδραση της συμμετρικής αμφίπλευρης άσκησης, στην αμφίπλευρη πλαστικότητα του φλοιού σε αυτό τον κλινικό πληθυσμό παραμένει ασαφής.
Μελέτη έχει πραγματοποιηθεί από τη Μονάδα Φυσιοθεραπείας του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου σε συνεργασία με το Τμήμα Επιστημών Αποκατάστασης του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, με στόχο τη διερεύνηση των επιδράσεων των συμμετρικών αμφίπλευρων ασκήσεων των άνω άκρων στον κεντρικό χρόνο αγωγιμότητας, το κινητικό κατώφλι ηρεμίας, αλλά και στα κλινικά συμπτώματα σε άτομα με Υποτροπιάζουσα-Διαλείπουσα Πολλαπλή Σκλήρυνση.
Σε αυτή τη μεμονωμένη περίπτωση ταυτόχρονης πολλαπλής βασικής μελέτης σχεδιασμού, πέντε άτομα τυχαιοποιήθηκαν και στρατολογήθηκαν. Το πρωτόκολλο παρέμβασης είχε διάρκεια 12 συνεχόμενες εβδομάδες (30-60 λεπτά /συνεδρία x 3 συνεδρίες / εβδομάδα) και περιελάμβανε συμμετρικές αμφίπλευρες κινήσεις των άνω άκρων, προσαρμοσμένες σε διαφορετικές αθλητικές δραστηριότητες και σε λειτουργική ασκήσεις γυμναστικής. Για να οριστεί η λειτουργική σχέση μεταξύ της παρέμβασης και των αποτελεσμάτων, πραγματοποιήθηκε στην αρχή οπτική ανάλυση. Στη συνέχεια, στις περιπτώσεις που παρατηρήθηκε μια πιθανή σημαντική επίδραση, πραγματοποιήθηκε στατιστική ανάλυση.
Τα αποτελέσματα έδειξαν αμφίπλευρη μείωση του κινητικού κατωφλίου ηρεμίας και στα δύο εγκεφαλικά ημισφαίρια και βελτίωση όλων των κλινικών συμπτωμάτων. Τα προκαταρκτικά ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι η συμμετρική αμφίπλευρη άσκηση επηρεάζει την κινητική ουδό σε άτομα με Υποτροπιάζουσα-Διαλείπουσα Πολλαπλή Σκλήρυνση. Επομένως, το κινητικό κατώφλι ηρεμίας θα μπορούσε ενδεχομένως να χρησιμεύσει ως βιοδείκτης για την ανίχνευση της πλαστικότητας του φλοιού σε αυτό τον κλινικό πληθυσμό.
Ωστόσο, θα πρέπει να διεξαχθούν μελλοντικές μελέτες με μεγαλύτερα μεγέθη δείγματος οι οποίες θα πρέπει να επικυρώσουν και ενδεχομένως να τεκμηριώσουν την επίδραση της συμμετρικής αμφίπλευρης άσκησης στην πλαστικότητα του φλοιού και των κλινικών συμπτωμάτων σε άτομα με Υποτροπιάζουσα-Διαλείπουσα Πολλαπλή Σκλήρυνση.
Η παρούσα ερευνητική μελέτη έχει δημοσιευτεί στο επιστημονικό περιοδικό PLOS ONE (Sokratous, D., Charalambous, C. C., Zamba—Papanicolaou, E., Michailidou, K., & Konstantinou, N. (2024). A 12-week in-phase bilateral upper limb exercise protocol promoted neuroplastic and clinical changes in people with relapsing remitting multiple sclerosis: A registered report randomized single-case concurrent multiple baseline study. Plos one, 19(10), e0299611.)
*Ανώτερος Φυσιοθεραπευτής
Ινστιτούτο Νευρολογίας & Γενετικής Κύπρου