Αυτοεκτίμηση είναι η θετική εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας, η αξια που του προσδίδουμε, η εμπιστοσύνη μέσα μας η οποία μας βοηθά να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες της ζωής στηριζόμενοι στον εαυτό μας ώστε να επιτύχουμε τους στόχους μας.
Τα παιδιά με ψηλή και υγιή αυτοεκτίμηση συνήθως:
• αποδέχονται τον εαυτό τους εύκολα
• αισθάνονται σίγουροι ότι μπορούν να καταφέρουν ότι αναμένεται απο αυτά
• αισθάνονται περήφανοι για κάτι που έκαναν
• σκέφτονται θετικά για τον εαυτό τους
• αισθάνονται προετοιμασμένοι για τις καθημερινές προκλήσεις
Τα παιδιά με χαμηλή αυτοεκτίμηση συχνά:
• κάνουν αρνητική αυτοκριτική
• αισθάνονται ανασφαλείς
• δίνουν περισσότερη έμφαση στις αποτυχίες τους και λιγότερη έμφαση στις επιτυχίες τους
• έχουν έλλειψη εμπιστοσύνης στον εαυτό τους
• αμφιβάλλουν για την ικανότητά τους να τα καταφέρουν σε οτιδήποτε κάνουν
Όταν τα παιδιά αισθάνονται καλά με τον εαυτό τους ειναι σε θέση να δοκιμάσουν νέες προκλήσεις, να αποδεκτούν τα πιθανά λάθη τους, και να δοκιμάσουν ξανά ώσπου να τα καταφέρουν.
Αντίθετα, τα παιδιά με χαμηλή αυτοεκτίμηση αμφισβητούν συνεχώς τον εαυτό τους, δύσκολεύονται στις προκλήσεις της ζωής και πιθανόν να τα παρατήσουν στο πρώτο σημάδι αποτυχίας η λάθους. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση δημιουργεί άγχος και μπορεί να σταθεί εμπόδιο στην επιτυχιά του παιδιού.
Πώς αναπτύσσεται η αυτοεκτίμηση:
Δεν φτάνει μόνο να αφήνουμε τα παιδιά να κερδίζουν πάντοτε στο παιγνίδι. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι όλοι μας κάποιες φορές θα κερδίσουμε στη ζωή και κάποιες άλλες φορές θα χάσουμε και το ίδιο θα συμβεί με τα παιδία μας. Το παιδί ακόμα και μέσα απο τις αποτυχίες του μαθαίνει να αισθάνεται καλά όταν το ίδιο έχει κάνει τις προσπάθειες του.
- Κάθε εμπειρία βοηθά το παιδί να αισθάνεται ικανό, αποτελεσματικό, και αποδεκτό απο τους γύρω του και έχει ώς συνέπεια την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης του
- όταν τα παιδιά γνωρίζουν πως να κάνουν πράγματα για τον εαυτό τους αισθάνονται περήφανα για τι μπορούν να κάνουν και αισθάνονται ικανά=ψηλη αυτοεκτίμηση
- Τα παιδιά αισθάνονται αποτελεσματικά όταν βλέπουν ότι οι σκληρές τους προσπάθειες τους τους φέρνει πιο κοντά σε ένα στόχο και στο να κάνουν προόδο
- Όταν τα παιδιά νιώθουν αποδεκτά από τους γονείς τους, είναι πιθανό να αποδεχθούν και τα ίδια τον εαυτό τους.
Πρακτικές συμβουλές για γονεις στην ενίσχυση της αυτοεκτίμησης του παιδιού μας:
- Βοηθούμε το παιδί μας να μάθει να κάνει πράγματα για τον εαυτό του. Σε κάθε ηλικία, υπάρχουν νέα πράγματα για τα παιδιά να μάθουν. Ακόμη και κατά τη διάρκεια της βρεφικής ηλικίας, όταν το βρέφος μαθαίνει να κρατά ένα ποτήρι ή να κάνει τα πρώτα του βήματα αισθάνεται περήφανο και το απολαμβάνει. Καθώς το παιδί μας μεγαλώνει, ικανότητες όπως το να μάθει να ντύνεται, να διαβάζει, ή να ποδηλατεί είναι τέλειες ευκαιρίες για την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης του.
- Όταν μαθαίνουμε στο παιδί πώς να κάνει κάτι, αρχικά του δείχνουμε και το βοηθάμε. Στη συνέχεια, το αφήνουμε να δοκιμάσει μόνο του όπως το ίδιο μπορεί ακόμη και αν κάνει λάθη. Το παιδί μας έχει πολλές ευκαιρίες για να μάθει, να προσπαθήσει και να αισθάνεται περίφανο για την προσπάθεια που έκανε έστω και αν δεν πέτυχε.
- Επαινούμε το παιδί αλλά με σύνεση. Ο έπαινος είναι ένας τρόπος να του δείξουμε ότι είμαστε περήφανοι αλλα ας μην το κάνουμε συνέχεια και για τα πάντα. Θα είναι ψεύτικο και το παιδί θα καταλάβει ότι δεν το εννοούμε
- Καλύτερα να επικεντρωνόμαστε στην προσπάθεια που καταβάλλει το παιδί, στην πρόοδο που κάνε, και ακολούθως στα αποτελέσματα της προσπάθειας αυτής για παράδειγμα «διαβάζεις περισσότερο τον τελευταίο καιρό τα πάς ολο και καλύτερα στα μαθήματα σου» , «είμαι περήφανη για σένα, αφιερώνεις περισσότερο χρόνο στην εξάσκηση πιάνου.» Με τον τρόπο αυτό ενθαρρύνουμαι το παιδί στο να προσπαθήσει το ίδιο να επιτύχει τους στόχους του.
- Φυσικά και θέλουμε να είμαστε ένα καλό πρότυπο σαν γονείς. Όταν εμεις οι ίδιοι καταβάλλουμε προσπάθεια στις καθημερινές μας εργασίες όπως το να ετοιμάσουμε το γεύμα για την οικογένεια, ή να αναλάβουμε την φροντίδα του κατοικίδιου μας, τότε δίνουμε το καλό παράδειγμα. Το παιδί μας μαθαίνει να κάνει προσπάθειες να διαβάσει τα μαθήματα του σχολείου, να στρώσει το κρεβάτι του και να καθαρίσει το δωμάτιο του.
- Ποτέ μα ποτέ δεν κάνουμε σκληρή κριτική στα παιδιά μας. Τα μηνύματα τα οποία τα παιδιά λαμβάνουν απο τους γύρω τους και κυρίως την οικογένεια τους εύκολα μπορουν να υιοθετηθούν απο τα ίδια στο πώς αισθάνονται για τον εαυτό τους. Μηνύματα όπως «είσαι ένας τεμπέλης», και «δεν καταφέρνεις ποτέ σου τίποτα» στιγματίζουν το παιδί για μια ζωή. Μέσα απο αυτά τα αρνητικά μηνύματα τα παιδιά αισθάνονται άσχημα για τον εαυτό τους και ταυτοποιούνται αναλόγως.
Ως γονείς προσπαθούμε να επικεντρωθούμε στις δυνατότητες και δυνάμεις του παιδιού μας παρά στις αδυναμίες του. Δίνουμε προσοχή σε αυτά που το παιδί μας κάνει καλά και απολαμβάνει. Το ενθαρρύνουμε να αναπτύξει αυτές τις ικανότητες και τα χαρίσματα έτσι ώστε να αισθάνεται καλά με τον εαυτό του και να έχει μια υγιή αυτοεκτίμηση απαράιτητη προυπόθεση της επιτυχίας του ως ενήλικας.
Στεφανία Σταυρίδου
Κλινική Ψυχολόγος
Master of Arts in Clinical Psychology
Τηλ. 99423627
E-mail sstavridou@yahoo.com





